Test ortograficzny

Zapraszam do tekstu i czekam na uwagi 🙂

Wyraz i forma

Fleksja / Odmiennia / Odmiana wyrazów (od łac. flexio = zginanie; niem. Flexion, fr. flexion, ang. inflexion, ros. fleksija):

• „(…) odmiana wyrazów; zespół form służących do oznaczania stosunków między wyrazami w zdaniu” (Słownik języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego);
• „Fleksja, odmiana wyrazów; zespół form wyrazowych zróżnicowanych w zależności od funkcj, jakie wyrazy pełnią w zdaniu” (Wielka encyklopedia powszechna PWN).

Fleksja a słowotwórstwo

Granica między fleksją a słowotwórstwem nie jest łatwa łatwa, ze względu na trudności w zdefiniowaniu obu.

Według najczęstszych definicji fleksji (formy fleksyjne służą do oznaczania stosunków między wyrazami w zdaniu, czy też różnicują formy w zależności od funkcji pełnionej w zdaniu) granica między fleksją a słowotwórstwem polega na tym, że fleksja obejmuje formy wyrażającerelacje syntetyczn, a słowotwórstwo relacje leksykalne.

Nastarcza to jednak wiele wątpliwości. Można więc ustalić ogólną zasadę fleksji, zbierając to wszystko, co zalicza się do fleksji = fleksja to pojęcie zbiorcze obejmujące deklinację i koniugację.

Fleksja a składnia

Granice fleksji wiążą się z jej relacją względem składni.

Na razie zapraszam do fonetyki

Przypadek

Przypadek należy do podstawowych pojęć znacznej części fleksji. Do całej deklinacji oraz sporej części poszerzonej koniugacji – do odmiany imiesłowów odmiennych.

Na razie zapraszam do fonetyki

Osoba

Doroszewski: „osoba (…) forma czasownika użytego jako orzeczenie względem podmiotu – w zależności od tego, czy tym podmiotem jest mówiący (pierwsza o.), adresat wypowiedzi (druga o.), czy też ani mówiący, ani adresat wypowiedzi (trzecia o.).

Na razie zapraszam do fonetyki

Metody opisu deklinacji

Najczęściej spotykaną metodą opisu deklinacji rzeczowników w gramatyce jest podanie wzorców odmiany, czyli metoda modelowa.

Na razie zapraszam do fonetyki

Mianownik liczby pojedynczej

Formy mianownika liczby pojedynczej występują jako dane formy hasłowe w słownikach. Warto jednak przyjrzeć się tym formom. Między innymi z tego względu, że występują znacznie rzadziej w poszczególnych tekstach niż inne przypadki (łącznie).

Na razie zapraszam do fonetyki

Dopełniacz liczby pojedynczej

Zasadniczym zróżnicowaniem końcówek jest tu różnicowanie rodzajowe. Rzeczowniki żeńskie mają parę –i, –y, nieżeńskie -a, -u.

Na razie zapraszam do fonetyki

Celownik liczby pojedynczej

Także mamy do czynienia ze zróżnicowaniem rodzajowym. Rzeczowniki żeńskie mają parę –i, –y, -e, nieżeńskie -owi, -u.

Na razie zapraszam do fonetyki